Przegląd badań na temat lęku społecznego

[BlankAvatar]

Zbliża się koniec roku, więc może jakieś podsumowanie zmagan dzielnych naukowców z fobia społeczną?


Subiektywnie ciekawe * najczęsciej cytowane (według Scopus)

[BlankAvatar]

Rok 2016

• Związki oksytocyny z fobia społeczną (i innymi zaburzeniami) oraz możliwość leczenia za pomocą regulowania jej poziomu. Oksytocyna (hormon wytwarzanyw podwzgórzu) powiązana jest z róznymi aspektami funkcjonowania społecznego (np. empatia w grupie, konformizm, kooperacja, wrogość wobec obcych grup, strach społeczny). Rozpatrywana jest możliwość leczenia deficytów w tych obszarach występujacych w fobii społecznej (oraz w autyzmie, schizofrenii, borderline, PTSD, GAD) za pomocą stymulacji układu oksytocynergicznego. Badania są na dość wczesnym etapie (większość na zwierzętach), ale są też opis kilku przeprowadzonych na ludziach z FS.
  
  De Dreu, Kret (2016). Oxytocin Conditions Intergroup Relations Through Upregulated In-Group Empathy, Cooperation, Conformity, and Defense.
    Pobierz: De Dreu, Kret (2016).pdf (Rozmiar: 307,04 KB / Pobrań: 2)
  
  Neumann, Slattery (2016). Oxytocin in General Anxiety and Social Fear: A Translational Approach.
    Pobierz: Neumann, Slattery (2016).pdf (Rozmiar: 345,07 KB / Pobrań: 0)
  
  Romano i in. (2016). From Autism to Eating Disorders and More: The Role of Oxytocin in Neuropsychiatric Disorders.
    Pobierz: Romano i in. (2016).pdf (Rozmiar: 350,98 KB / Pobrań: 0)
  
  
  
• Nowsze metaanalizy wyników badań na temat:
  -skutecznośći CBT w leczeniu depresji, zespołu lęku uogólnionego, fobii społecznej i ataków paniki.
  -skuteczności grupowej CBT przy fobii społecznej
  Generalnie potwierdzają sie wyniki wcześniejszych analiz (vide: #15761 oraz #15879 ).
  
  Cuijpers i in. (2016). How effective are cognitive behavior therapies for major depression and anxiety disorders? A meta-analytic update of the evidence.
    Pobierz: Cuijpers i in. (2016).pdf (Rozmiar: 608,54 KB / Pobrań: 6)
  
  Barkowski i in. (2016). Efficacy of group psychotherapy for social anxiety disorder: A meta-analysis of randomized-controlled trials.
    Pobierz: Barkowski i in. (2016).pdf (Rozmiar: 666,68 KB / Pobrań: 2)
  
  
  
• Próba stworzenia mapy sieci najważniejszych komponentów fobii społecznej.
  Zakłada się, że dwoma najważniejszymi objawami FS jest strach przed sytuacjami społecznymi oraz unikanie tych sytuacji. Niektóre modele poznawcze opisują swoiście funkcjonującą tendencyjną uwagę (attentional bias) jako ważny czynnik powodujący powstawanie i utrzymanie FS. Tendencyjność ta polega na większym przykładaniu uwagi do bodzców społecznie zagrażających przez osoby z FS (np. szybciej reagują na słowo "upokorzenie"). Jednak tendencyjność uwagi może byc rozpatrywana, jako większe zaangażowanie w wyszukiwaniu bodźców lub jako trudność w oderwaniu swojej uwagii od nich. Ma to o tyle istotne znaczenie praktyczne, gdyż inaczej trenuje się podczas terapii te dwa aspekty kontroli uwagi. Procesy kontrolne uwagi podzielić można na trzy główne mechanizmy, mające odzwierciedlenie w budowie mózgu: mechanizm czujności uwagi (który utrzymuje umysł w stanie gotowości do odbierania bodzców), orientacyjny (szybkie wyszukiwanie i selekcja wybranych, wyróżniająych się bodzców; mechanizm dość mimowolny) oraz wykonawczy (skupianie się na określonych aspektach bodźców, hamowanie rozpraszania się innymi bodźcami, które nie są w danym momencie ważne; mechanizm w największym stopniu zależny od woli). Badacze postanowili określić jak te różne aspekty funkcjonowania uwagii u fobików mają wpływ na objawy fobii (tutaj mierzone były: lęk społeczny i unikanie za pomocą skal Liebowitza oraz stres zaraz przed oraz podczas przemówienia).  
  
  Najważniejsze wyniki: orientacyjny aspekt mechanizmu uwagi miał najważniejszy związek z nasileniem lęku społecznego. Z kolei stopień nasilenia lęku pozwalał najlepiej przewidywać występowanie unikania. Stwierdzone większe unikanie pozwalało przewidzieć stopień nasilenia czujności uwagi oraz jej tendencyjności (rozpatrywanej zarówno jako zbytnie nakierowanie na bodzce zagrażające jak i trudność w ignorowaniu ich). Trudności w odwróceniu uwagii od bodzców zagrażających skutkowała większym subiektywnym poczuciem dyskomfortu zaraz przed wygłoszeniem przemówienia.
  
  Interpretacja: najważniejszymi czynnikami w tej sieci powiązań były orientacyjny mechanizm uwagi, lęk społeczny i unikanie (które zresztą oddziałują na siebie najsilniej w tej kolejności). Te trzy czynniki powiązane były z największą ilością pozostałych rozpatrywanych aspektów, dlatego roztropne wydaje się zajmowanie się przede wszystkim nimi podczas terapii FS. Nie oznacza to, że inne należy pomijać, ale warto znać ich poszczególne powiązania, żeby lepiej dopasowywać daną interwencję (np. dla obniżenia dyskomfortu podczas przemówień publicznych). Trzeba jednak zauważyć, że badanie ma szereg ograniczeń, dlatego nie należy wyciągać zbyt pochopnie wniosków.
  
  Heeren, McNally (2016). An integrative network approach to social anxiety disorder: The complex dynamic interplay among attentional bias for threat, attentional control, and symptoms.
    Pobierz: Heeren, McNally (2016)..pdf (Rozmiar: 495,31 KB / Pobrań: 2)
  
  
  
• Osoby z fobią społeczną, lękiem uogólnionym, depresją  i innymi zaburzeniami lękowymi mogą charakteryzować się tendencyjnym interpretowaniem (interpretation bias) niejednoznacznych bodźców jako zagrażających. Modyfikacja tej tendencyjności może okazywać się skuteczną metodą terapeutyczną.
  
  Hirsch, Meeten, Krahé, Reeder (2016). Resolving Ambiguity in Emotional Disorders: The Nature and Role of Interpretation Biases.
    Pobierz: Hirsch, Meeten, Krahé, Reeder (2016).pdf (Rozmiar: 268,39 KB / Pobrań: 4)
  
  
  
• Ewaluacja programu Grupy dla zdrowia (Groups 4 health), którego celem jest wyposażenie zainteresowanych w umiejętności tworzenia i podtrzymiwania więzi społecznych w grupach. Stwierdza się powiązanie długotrwałej izolacji społecznej m.in. z depresją, fobii społeczną, samooceną czy satysfakcją z życia. Wstepne wyniki skuteczności programu są zadowalające (ALE: jedno badanie i brak randomizacji).
  
  Haslam i in. (2016). Groups 4 Health: Evidence that a social-identity intervention that builds and strengthens social group membership improves mental health.
    Pobierz: Haslam i in. (2016).pdf (Rozmiar: 608,68 KB / Pobrań: 0)
  
  
  
• Opis prób wykorzystywania psylocybiny i MDMA do leczenia m. in. lęku społecznego, PTSD czy autyzmu. Substancje te ą raczej wykorzystywane jako wsparcie innych terapii.
  
  Mithoefer, Grob, Brewerton (2016). Novel psychopharmacological therapies for psychiatric disorders: psilocybin and MDMA.
    Pobierz: Mithoefer, Grob, Brewerton (2016).pdf (Rozmiar: 92,97 KB / Pobrań: 0)
  
  
  
• Współwystępowanie zaburzeń lękowych, uzależnienia od marihuany i okresowego sięgania po marihuanę. Generalnie stwierdzono, że wspołwystępowanie zaburzeń lękowych i używania marihuany nie jest inne niż u zdrowych ludzi, choć przy fobii społecznej możliwe, że wśród osób bardzo często korzystających z narkotyku fobia może pojawić się częściej (wyniki nie są do końca jednoznaczne). Dodatkowo stwierdzono, że osoby z atakami paniki mogą częściej inicjować zażycie marihuany (być może jako metodę "samoleczenia").
  
  Feingold i in. (2016). The association between cannabis use and anxiety disorders: Results from a population-based representative sample.
    Pobierz: Feingold i in. (2016).pdf (Rozmiar: 464,62 KB / Pobrań: 0)
  
  
  
• Przegląd literatury dotyczącej wpływu testosteronu i kortyzolu na szeroko pojmowaną rywalizację wśród ludzi.
  
  Casto, Edwards (2016). Testosterone, cortisol, and human competition.
    Pobierz: Casto, Edwards (2016)..pdf (Rozmiar: 1007,46 KB / Pobrań: 6)
  
  
  
• Konektomika, to nauka zajmująca się badaniem i mapowaniem sieci neuronowych w mózgu (zarówno od strony struktury jak i funkcji). Badacze udowodnili, że za pomocą metod neuroobrazowania można przewidzieć czy dany pacjent z fobią społeczną skorzysta na leczeniu CBT. Choć badanie potrzebuje replikacji, to wpisuje się w pożyteczny trend dopasowywania typu interwencji terapeutycznej do pacjenta.
  
  Whitfield-Gabrieli i in. (2016). Brain connectomics predict response to treatment in social anxiety disorder.
    Pobierz: Whitfield-Gabrieli i in. (2016).pdf (Rozmiar: 363,76 KB / Pobrań: 6)
  
  
  
• Spora metaanalizwa wykazująca różnice pomiędzy postrzeganiem twarzy przez osoby z FS vs zdrowi przy wykorzystaniu metod neuroobrazowania.
  
  Gentili i in. (2016). Beyond emotions: A meta-analysis of neural response within face processing system in social anxiety.
    Pobierz: Gentili i in. (2016).pdf (Rozmiar: 285,69 KB / Pobrań: 1)
  
  
  
• "Zaktualizowane" modele powstawania (i utrzymywania się) fobii społecznej.
  
  Wong, Rapee (2016). The aetiology and maintenance of social anxiety disorder: A synthesis of complimentary theoretical models and formulation of a new integrated model.
    Pobierz: Wong, Rapee (2016).pdf (Rozmiar: 727,74 KB / Pobrań: 0)
  
  Spence, Rapee (2016). The etiology of social anxiety disorder: An evidence-based model.
    Pobierz: Spence, Rapee (2016).pdf (Rozmiar: 714,35 KB / Pobrań: 1)
  
  
  
• Przegląd badań na temat efektu placebo, nocebo i Hawthorne'a (gdy badany wie, że będzie obiektem eksperymentu) na wyniki badań klinicznych nad leczeniem zaburzeń psychicznych.
  
  Benedetti, Carlino, Piedimonte (2016). Increasing uncertainty in CNS clinical trials: The role of placebo, nocebo, and Hawthorne effects.
    Pobierz: Benedetti, Carlino, Piedimonte (2016).pdf (Rozmiar: 392,13 KB / Pobrań: 0)
  
  
  
• Dyskusja na temat zmian w klasyfikacji zaburzeń lękowych w nowym ICD-11.
  
  Kogan i in. (2016). The Classification of Anxiety and Fear-Related Disorders in the ICD-11.
    Pobierz: Kogan i in. (2016).pdf (Rozmiar: 143,57 KB / Pobrań: 1)
  
  

Dodatkowo kilka z roku 2017

• Nietolerancja niespodziewanego (intolerance of uncertainty), czyli strach przed nieznanym oraz negatywne przekonania na temat nieznanego, jest powiązana z fobia społeczną i innymi zaburzeniami lekowymi (ataki paniki, lęk uogólniony, ZOK). Nietolerancja niespodziewanego może być rozumiana jako ogólna cecha charakteru, ale też jako predyspozycja wystepująca tylko w kontekście danego zaburzenia. To rozróżnienie jest istotne, bo zachodzą wtedy związki o różnej sile.
  
  Shihata, McEvoy, Mullan (2017). Pathways from uncertainty to anxiety: An evaluation of a hierarchical model of trait and disorder-specific intolerance of uncertainty on anxiety disorder symptoms.
    Pobierz: Shihata, McEvoy, Mullan (2017)..pdf (Rozmiar: 585,74 KB / Pobrań: 2)
  
  
  
• Zawyżona reakcja na niespodziewane zagrożenie może pozwalać odróżniać osoby z fobią społeczną lub specyficzną od osób zdrowych lub z zaburzeniami depresyjnymi (w tym z zespołem lęku uogólnionego). Na ten moment diagnozę danego zaburzenia lekowego czy nastroju stawia się na podstawie (najczęściej deklarowanego) zachowania pacjenta. Mimo, że  metody kwestionariuszowe i wywiadu są ciągle ulepszane, to często nie są wystarczająco trafne (kto wyszedł od różnych psychiatórw z róznymi diagnozami, ten wie o co chodzi). Dlatego rozwój metod diagnostycznych, które wykorzystują biologiczne czy psychofizjoligoczne markery, daje spore nadzieje. W badaniu wykorzystywano EEG.
  
  Gorka, Lieberman, Shankman, Phan (2017). Startle potentiation to uncertain threat as a psychophysiological indicator of fear-based psychopathology: An examination across multiple internalizing disorders.
    Pobierz: Gorka, Lieberman, Shankman, Phan (2017)..pdf (Rozmiar: 344,15 KB / Pobrań: 2)
  
  
  
• Przepisywanie wspomnień (imagery rescripting), to metoda zmiany traumatycznych wspomnień wykorzystywana przy leczeniu zaburzeń lekowych i uciążliwych koszmarów. IR może być używane samodzielnie bądź w połączeniu z terapią. Tekst przedstawia wyniki niedużej metaanalizy dotyczącej efektów leczniczych IR przy PTSD, fobii społecznej (a także dysmorfofobii, depresji i OCD). Mimo że wyniki są obiecujące, to należy zwrócić uwagę na ograniczenia tej metaanalizy (np. mała ilość badań, brak placebo).
  
  Morina, Lancee, Arntz (2017). Imagery rescripting as a clinical intervention for aversive memories: A meta-analysis.
    Pobierz: Morina, Lancee, Arntz (2017).pdf (Rozmiar: 478,29 KB / Pobrań: 11)
  
  
  
• Porównanie skuteczności ekspozycji w wirtualnej rzeczywistości vs w naturalnych warunkach podczas leczenia fobii społecznej za pomocą CBT. Wykorzystywanie VR może dawać lepsze efekty, a poza tym jest bardziej praktyczne i tańsze. Ograniczenia: mało badań.
  
  Bouchard i in. (2017). Virtual reality compared with in vivo exposure in the treatment of social anxiety disorder: A three-arm randomised controlled trial.
    Pobierz: Bouchard i in. (2017).pdf (Rozmiar: 118,84 KB / Pobrań: 1)
  
  Kampmann i in. (2016). Exposure to virtual social interactions in the treatment of social anxiety disorder: A randomized controlled trial.
    Pobierz: Kampmann i in. (2016).pdf (Rozmiar: 498,33 KB / Pobrań: 2)
  
  
  
• Przegląd teorii dotyczących różnych aspektów JA (obraz siebie, samoocena, uwaga skierowana na siebie etc.) jako najważniejszego psychologicznego czynnika w powstawaniu i utrzymywaniu się fobii społecznej. Dodatkowo przegląd badań sprawdzających wpływ CBT na aspekty JA.
  
  Gregory, Peters (2017). Changes in the self during cognitive behavioural therapy for social anxiety disorder: A systematic review.
    Pobierz: Gregory, Peters (2017).pdf (Rozmiar: 571,31 KB / Pobrań: 3)
  
  

[BlankAvatar]

jeśli jakiś załącznik otwieranyw przeglądarce jest zbyt mocno rozmyty by wygodnie odczytać, to oznacza że go kompresowałem i najlepiej otiwerać na pc za pomocą nowego pdf readera (wersja 10+ dla adobe)

[BlankAvatar]

Kod:

test

[fort]

Będzie zestawienie badań z tego roku?